Cultuur – Architectuur

Volgens de Gemeentelijke monumentenlijst heeft Elsloo 4 rijksmonumenten.  Dat zijn:

  • De Dorpskerk aan de Hoofdweg
  • De Klokkenstoel naast de Dorpskerk
  • Watermolen de Tjasker in natuurgebied de Stobbepoele
  • Boerderij op Hoofdweg 54a

  Dorpskerk

De Dorpskerk van Elsloo is in 1914 gebouwd naar een ontwerp van architect J. Meek. In 2012 werd door Plaatselijk Belang Elsloo en Tronde een brochure uitgegeven over de historie van de Hervormde Kerk. De brochure staat in de digitale boekenkast van deze website. Klik als u de brochure wilt bekijken op brochure.  Voor afspraken over een bezichtiging van de kerk kunt u contact opnemen met de Stichting Karkehuus die sinds 2021 de officiele nieuwe eigenaar is. Achter de kerk ligt de oude begraafplaats. Op die begraafplaats liggen een aantal graftrommels die in 2017 met een donatie uit het Fonds Ooststellingwerf werden gerestaureerd.

Op de foto hiernaast de Dorpskerk.

  Klokkenstoel naast de Dorpskerk

De klokkenstoel van Elsloo werd in 1987 gebouwd door het Werkvoorzieningsschap Zuid Oost Friesland in opdracht van de Restauratiecommissie Klokkenstoel Elsloo. De bouw werd gefinancierd met subsidies, schenkingen en een in het dorp georganiseerde loterij. Net als de dorpskerk is ook de klokkenstoel een rijksmonument.

De in 1987 gebouwde klokkenstoel verving een bouwvallig exemplaar dat wat dichter aan de Hoofdweg stond. Dat is op oude ansichtkaarten nog goed te zien. Bij de in gebruik name van de klokkenstoel in 1987 werden de klokken ingeluid door de destijds 84-jarige Albert Oenema, die 57 jaar als klokkenluider in Elsloo actief is geweest.

De klokkenstoel van Elsloo is vervaardigd van billinga tropisch hardhout, beschikt over een schilddak, is gedekt met leisteen en versierd met twee koperen pirons. De oudste klok dateert uit de vijftiende eeuw. De andere klok is in 1954 gegoten. Het is de klok waar in de binnenkant het woord Elsloo staat. Kijk voor meer bijzonderheden over de dorpskerk in de brochure die door Stichting Het Karkehuus is uitgegeven.

De klokken van de klokkenstoel worden nog altijd dagelijks om 9.00 uur door de leden van het klokkenluidersgilde geluid. Het is een gewoonte die door de inwoners van het dorp zeer wordt gewaardeerd.

  Watermolen de Tjasker

In natuurgebied de Stobbepoele staat een paaltjasker die rond 1900 werd gebouwd en in 1978 door de Vesuviusclub van Elsloo werd gerestaureerd. In datzelfde jaar kreeg Stichting De Fryske Molen de molen in eigendom. De tjasker wordt gebruikt om water in het natuurgebied De Stobbepoele rond te malen.  ‘s Winters wordt de molen gedeeltelijk afgebroken en opgeslagen.

Watermolen de Tjasker in natuurgebied de Stobbepoele.

  Boerderij Hoofdweg 54a

De boerderij is tussen 1800 en 1850 gebouwd en particulier eigendom.

Elsloo heeft geen Gemeentelijke monnumenten.

Cultuur – Kunst

Het kunstaanbod in het dorp Elsloo bestaat uit Drie gemeentelijke kunstwerken

In Elsloo staan 3 gemeentelijke kunstwerken. De kunstwerken maken onderdeel uit van het project Kunstwerken aan de weg uit 2007 en zijn in het kader van dit project voorzien van informatiebordjes. De bordjes werden in 2014 vervangen en geactualiseerd.

 Kunstwerk  Locatie  Vervaardigd in:
Vervaardigd
door:
 Toelichting
 De
Samenwerking
 Portingaweg  1989
Maaike Klein
 r.v.s. panelen op stenen
ondergrond met
symbolische betekenis
 ’ t Lammetje  Toegangspad
Meester  K.J.
Dijkstraschool
 1964
Klaas van Dijk
 Bronzen beeldje van een
omkijkend lammetje
 Turnende
kinderen
 Buitenmuur gymzaal
van de Meester K.J.
Dijkstraschool
 1968
Klaas Prenger
 Houten wandversiering
van een kind met een
hoepel en een kind  met
een bal

  Kunstwerk ‘t Lammetje

Kunstwerk ‘t Lammetje staat bij het toegangspad van de Meester K.J. Dijkstraschool.

  Het oorlogsmonument aan de Kloosterweg

Halverwege de Kloosterweg bij de ingang van het natuurgebied de Schaopedobbe staat sinds 25 april 2003 een gedenkteken ter herinnering aan de gevangenen van werkkamp “De Landweer”. Het monument werd onthuld door Ben Pijnappel uit Amstelveen. In 1942 werden de gevangenen uit dit kamp via kamp Westerbork overgebracht naar de gaskamers van Auschwitz en Sobibor. De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van de Stichting Joodse Werkkampen in Friesland en Drenthe. Het beeld is ontworpen door leerlingen van het Friesland College. Het monument bestaat uit twee gebogen betonnen palen met een glasplaat ertussen. 

Op de glasplaat staat onderstaande tekst van Jacqueline van der Waals aangebracht:

GEEF MIJ DE MOED OM ONRECHT TE ONDERKENNEN
OOK WAAR ‘T DOOR EEUWEN VAN GEBRUIK GEWETTIGD WORDT,
OOK WAAR DE MACHT, HET WEG TE NEMEN, SCHORT.

Tijdens de aanleg van het fietspad langs de Kloosterweg in 2013 is het gedenkteken enige meters verplaatst en is bij het monument een bank geplaatst.

  Het Standbeeld Door en Voor

In 2012 schonk Vesuviusclub Elsloo het kunstwerk Door en Voor aan het dorp. Het bronzen beeld werd op 1 december 2012 onthuld. Het kunstwerk is vervaardigd door kunstenares Jacky Japink die in 2013 overleed en in Elsloo woonde. Het beeld Door en Voor werd gemaakt naar een door Vesuviusclub Elsloo gemaakt ontwerp. In het beeld zijn de handafdrukken verwerkt van een groot aantal dorpsvrijwilligers. Het beeld is bedoeld als eerbetoon aan de vele vrijwilligers en symboliseert de inzet die vrijwilligers aan de leefbaarheid van het dorp leveren.

Bekijk filmopnames van de onthulling van het monument via Youtube.

  Hein Mader beelden

In 2017 en 2018 zijn er diverse beelden van kunstenaar Hein Mader in Elsloo geplaatst. Het plaatsen van Hein Maderbeelden was een gemeentelijk project. Ook in andere dorpen in de gemeente staan beelden van Hein Mader. De beelden maken deel uit van een Gemeentelijke Beeldenroute die is uitgezet n.a.v. Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018. De Hein Mader buitenbeelden staan op de Horstlaan en in Tronde. Verder staat er Hein Mader binnenbeelden in ‘t Anker, in de tuin van B&B Janneke aan de Hoofdweg en bij Miniicamping d’Elf Ieken aan de Butenweg.

Om alle beelden te bekijken kunt u het beste de twee Hein Mader Kunstroutes volgen. Meer informatie over de beelden en de omgeving vindt u in het Hein Mader Kunstrouteboek. U kunt deze downloaden.